IBINUNYAG ng Commission on Elections ng Pamantasang De La Salle (DLSU COMELEC) ang kanilang plano tungo sa makabagong hakbang upang patatagin ang demokratikong proseso sa Pamantasan at paigtingin ang partisipasyon ng mga Lasalyano sa Special Elections 2023 (SE 2023).
Nagpahayag din sina Atty. Luie Guia at Dr. Anthony Borja, mga propesor mula sa Political Science and Development Studies Department, at ilang mga estudyante ng Pamantasan ng kanilang mga sentimyento ukol sa pagpapalakas ng demokratikong proseso at pakikiisa ng mga estudyante sa eleksyon.
Tugon ng komisyon
Naglabas ng pormal na anunsiyo ang DLSU COMELEC ukol sa pagdaraos ng Special Elections 2023, Setyembre 30. Matatandang pansamantalang natigil ang demokratikong proseso sa DLSU nang mabigo ang General Elections noong ikatlong termino ng akademikong taon 2022-2023. Kaugnay nito, minamata ng DLSU COMELEC na pataasin ang antas ng partisipasyon ng pamayanang Lasalyano sa muling panunumbalik ng elektoral na proseso sa Pamantasan.
Ibinahagi ni Denise Avellanosa, Ad Hoc Commissioner ng DLSU COMELEC, ang mga hakbanging ginagawa ng kanilang tanggapan upang himukin ang mga estudyanteng makilahok sa eleksyon at pataasin ang voter turnout ngayong SE 2023. Matatandaang umabot lamang sa 51.83% ang voter turnout noong huling Make-up Elections 2022 na mas mababa sa 55.43% na naitala noong General Elections 2021.
Lubos na naniniwala si Avellanosa na makatutulong ang mabisang paggamit ng kanilang mga social media platform upang ipaalam sa pamayanang Lasalyano ang mga mahahalagang impormasyon tuwing eleksyon. Aniya, “We will ensure to utilize our social media platforms better since…letting our presence known to the Lasallian community is important.”
Ipinagdiinan ni Avellonasa na masusing sinusuri ng kanilang tanggapan ang mga angkop na estratehiya upang mapataas ang voter turnout ngayong halalan. Binabalak din nilang ibalik ang mga voting station sa loob ng kampus, dagdag sa online voting process na mayroon noong mga nakaraang eleksyon, upang mapadali ang proseso ng pagboto ng mga estudyante.
Siniguro rin niyang isinasaayos ng kanilang opisina ang lahat ng mga platapormang kanilang gagamitin para sa online voting. “We were given a lot of options thanks to the help of our partners and certain offices,” wika niya.
Ibinahagi ni Avellanosa ang mga hakbangin ng komisyon upang hikayatin ang mas marami pang estudyanteng lumahok sa eleksyon. Alinsunod dito, aktibong isinulong ng kanilang tanggapan ang mga tradisyunal na kaganapang isinasagawa ng COMELEC tuwing eleksyon tulad ng seminar, debate, at miting de avance upang maipalaganap ang mahahalagang impormasyon tungkol sa halalan at higit na makilala ng mga estudyante ang mga tumatakbong kandidato.
Nilinaw din niya ang iba’t ibang suliranin na kinahaharap ng COMELEC. Kabilang dito ang insidente sa server ng Pamantasan, na nagdulot ng kabalisahan at pag-antala sa pag-akses sa mga website tulad ng Animo.sys at MyLaSalle. Bunsod nito, naharap sa problema ang mga naghahangad na kandidato sa pagpapasa sa COMELEC, Student Discipline Formation Office, at sa mga college associate dean ng mga rekisitong kinakailangan para sa kanilang kandidatura, tulad ng Grades at Curriculum Audit.
Hinikayat ni Avellanosa ang pamayanan na bisitahin ang kanilang social media platforms, partikular na ang Facebook upang isangguni ang mga katanungan ukol sa eleksyon. Hinahangad ng COMELEC na mapanatili ang integridad at kaayusan ng eleksyon sa Pamantasan at itaguyod ang aktibong pakikilahok ng mga Lasalyano sa proseso ng halalan.
Mensahe ni Avellanosa, “To ensure a continued student representation, we really do hope that the Lasallian community will also do their part and engage themselves in the upcoming elections because their vote will determine who the next USG officers will be.”
Payong politikal ng mga propesor
Pinaalalahanan ni Atty. Luie Tito Guia, propesor at dating COMELEC Commissioner, ang mga estudyanteng mahalagang kilalanin ang kanilang tungkulin sa pagboto. Saad niya, “Ang demokrasya. . . sa konteksto ng Pamantasan, kinikilala ang karapatan ng bawat estudyante at ang karapatan na ito ay naipapahayag sa pagboto. Pero kalakip ng karapatang ito [ang] obligasyon na gawin [ang] iyong mga tungkulin bilang bahagi ng student body.”
Nakahanay ito sa pahayag ni Dr. Anthony Lawrence Borja, propesor ng Political Science, na isa sa mga aspeto na nakaaapekto sa pagtaas at pagbaba ng bilang ng mga botante ang malawak na pag-intindi sa konsepto at kahalagahan ng demokrasya. “Kung lubusang makitid ang pagkakaunawa sa demokrasya, sadyang problem[a] ang mababang voter turnout. Subalit, kung mas malawak ang balangkas ng demokratisasyon sa Pamantasan, isa itong hudyat na kailangan ng mga ibang espasyo ng pakikilahok,” pagdidiin niya.
Inilatag ni Dr. Borja ang kaniyang mga suhestiyon upang mapayabong ang demokratikong proseso sa Pamantasan. Isa na rito ang pagsusulong ng mga espasyong magiging instrumento upang mahubog ng mga estudyante at kanilang mga organisasyon ang mga polisiya ng University Student Government (USG). Kalakip din nito ang paghulma sa mga patakaran ng unibersidad.
Inirekomenda ni Dr. Borja ang pagtatatag ng isang bagong sistemang magpapalawig sa representasyon ng mga estudyante. Layunin nitong lubusang mailapit at maaksyunan ng mga kinatawan ang mga usapin at isyu sa loob at labas ng Pamantasan. “Gawing mga organisasyong representante ang mga kasalukuyang student organizations ng ating Pamantasan imbes na umasa na lang sa mga tinatawag na political party,” paghahalimbawa niya.
Mariin namang ipinaliwanag ni Atty. Guia na ang kawalan ng oras, kakulangan ng interes, at kakapusan ng paniniwala na mahalaga ang kanilang partisipasyon ang mga salik na humahadlang sa mga estudyante na bumoto tuwing eleksyon. Matatag ang kaniyang paniniwala na patuloy na tatalikdan ng mga Lasalyano ang kanilang tungkuling bumoto maliban na lamang sa pagkakataong lubusan nilang mauunawaan ang bigat ng kanilang karapatang ihalal ang kanilang mga susunod na pinuno.
Bilang solusyon, ipinayo ni Atty. Guia na magsagawa ng mga adbokasiya o programa ang Pamantasan na tatalakay sa kahalagahan ng politikal na partisipasyon. Ipinabatid din niyang nararapat na maging patas ang COMELEC sa pagbibigay ng oportunidad sa pangangampaya upang maiparamdam sa mga estudyante ang totoong proseso ng halalan.
Dagdag a ni Atty. Guia, mainam na alamin ng mga kandidato ang totoong pangangailangan, hinaing, at damdamin ng mga estudyante sapagkat ito ang magsisilibing susi sa pagbuo ng kanilang mga plataporma. Paglalahad niya, “Ang labanan ay hindi siguro kung ano ang gagawin ng kandidato na nakahayag sa kanilang plataporma kundi kung paano pagsasama-samahin ng mga kandidato ang mga hinaing at mungkahi ng mga estudyanteng paninilbihan nila.”
Lasalyano, anong sentimyento?
Samantala, hindi magkakalayo ang sentimyento ng mga estudyanteng kinapanayam ng Ang Pahayagang Plaridel hinggil sa eleksyon at paggamit ng kanilang karapatang makiisa at bumoto.
Inilahad ni Joliane Valenciano, ID 121 mula BS in Marketing Management and Minor in Psychology, na mahalagang makiisa ang mga estudyante sa mga aktibidad na may kinalaman sa eleksyon upang marinig ng mga kandidato ang kanilang mga boses at hinaing. Pahayag niya, “Students have the right to share [their] experience[s] with the candidates because the effects of candidates’ actions do leave an impact on [their] reputation and how he [or] she will lead the students and be an example towards [them].”
Inihayag din ni Bianca Marie Dela Cruz, ID 122 mula Political Science and Accountancy, na maaaring magbigay-daan ang pakikibahagi ng mga estudyante sa eleksyon sa magandang pamamahalang magbubunga ng isang maunlad na institusyon. Para naman kay Jan Aubrey Valdez, ID 121 mula BS in Chemical Engineering, senyales ang politikal na partisipasyon ng isang estudyante sa kaniyang pagpapahalaga sa lagay ng mga kapwa niya estudyante.
Itinuturing na balakid ng mga estudyante sa kanilang pagboto ang kakulangan ng impormasyon na kanilang natatanggap. Paratang ni Valdez, “Hindi pa gaanong sapat at epektibo ang mga nagagawa ng Commission on Elections ng DLSU sa kadahilanan na maraming indibidwal, katulad ko, na hindi alam o walang ideya ukol sa mga nagaganap at mga magaganap pa lamang.”
Dagdag pa ni Valdez, marapat na pataasin ang kamalayan ng mga estudyante ukol sa mga usaping politikal upang mapagtibay ang demokratikong proseso. Bukod pa rito, dapat bigyan ng sapat na akses ang mga estudyante ukol sa mga mahahalagang impormasyong may kaugnayan sa proseso ng eleksyon. Pahayag ni Dela Cruz, “Maybe a public display of when the votes are tallied to show a more transparent process.”
Aminado naman ang COMELEC na tuwing eleksyon lamang nabibigyang-buhay at nagiging aktibo ang kanilang mga social media platforms. Tinitignan nilang isa ito sa mga salik na nakaaapekto sa mga estudyanteng makibahagi sa halalan. Tinitiyak nila sa pamayanang Lasalyano na higit nilang pag-iigihan ang paggagamit ng kanilang mga plataporma upang maipamahagi nang maigi ang mahahalagang impormasyon tuwing eleksyon.
#SE2023